تاریخچه احداث فضای سبز
تاریخ معماری و شهرسازی نمایانگر این مهم است که از ادوار گذشته بشر ضرورت احداث باغ و فضای سبز در شهرهای اگرچه ابتدائی آن زمان، پی برده بود تا از طبیعت و اصل خویش جدا نمانده باشد. برای بیان نمونهای از این طرز تفکر، به حدائق معلقه باغهای معلق بابل اشاره کرد که پانصد سال پیش از میلاد در محوطه چهارده هکتاری کاخ عظیمی در مرکز شهر بابل احداث گردید. این باغ بزرگ عبارت از سطحهایی بود که بر ستونهایی استئار شده در هفت طبقه، باغهایی از گیاهان نادر آویخته بود.
در قرن پنجم پیش از میلاد یونانیان به سبک معماری (کرنت) سر ستونهای ساختمانها را به شکل سبد گل و ستونها را به صورت پیچک میساختند. در آتن نیز، محلات جدید التاسیس را درخت کاری میکردند. معماران مصری نیز ستونها را به شکل، پاپیروس و نخل، هماهنگ با محیط اطراف و طبیعت میساختند. شهر اسکندریه دارای باغهای ملی بزرگ بوده و در آتن باغ گیاه شناسی موزه و باغ وحش وجود داشت. ایرانیان نیز از عصر هخامنشیان در اطراف شهرهای خویش، باغهای میوه احداث میکردند و گوجه و هلو از درختان رایج بوده است. البته از پارکهای تفریحی هم گزارشهایی از زمان شاه عباس صفوی داریم و باغهایی از آن دوران به یادگار مانده ست. سبک کلی باغهای قدیم ایران شامل یک حسار کلی، کانال مرکزی که آب درآن جریان مییافت به شکل نهر و عمارت کلاه فرنگی که معموال در مرکز باغ و جای استراحت بود. نمونههایی از این باغها چهارباغ اصفهان، فین کاشان و ارم شیراز را میتوان نام برد. حال، به دنیای امروز بر میگردیم : با توجه به آلودگیهای روز افزون محیط زیست و نیازهای روحی بشر ـ گذشته از علائق ذاتی و تاریخی ـ طراحی شهرهای جدید، جدا از فضای سبز نیست. نمونه آن، شهر جدید برزیلیا در برزیل است که هماهنگ و مکمل طبیعی پیرامون خود طراحی و ایجاد شده است.
عملکردهای فضای سبز را میتوان به چهار دسته کلی تقسیم کرد.
1ـ فضای سبز عمومی: اینها فضاهای سبز شهری و پارکها هستند که عملکردهای اجتماعی دارند. این فضاها برای عموم مردم در گذران اوقات فراغت تفریح گردهماییهای اجتماعی و فرهنگی مورد استفاده قرار میگیرد.
2ـ فضای سبز نیمه عمومی: این فضاها نسبت به فضاهای عمومی محدودترند. مانند محوطههای باز بیمارستانها، ادارات دولت و نظایر آن میباشند.
3ـ فضای سبز معابر و خیابانها: از جمله فضاهای سبز شهریاند که به طور معمول درختکاری حاشیه باریکی از حد فاصل پیاده رو و سواره را تشکیل میدهد.
4ـ فضای سبز خصوصی: شامل کلیه فضاها از جمله باغچهها و باغهای موجود در شهر است که استفاده آن محدود به مالکان آن میباشد